Diabetes burn-out en depressie

Iedereen is wel eens chagrijnig, heeft een baal-dag en zit wel eens niet lekker in zijn of haar vel. Bij mensen met diabetes kan de bloedsuiker ook de stemming beïnvloeden. Hier zijn geen harde regels voor, maar chagrijnig worden, vermoeid zijn en algehele malaise door een hoge bloedsuiker komt regelmatig voor, net als emotioneel zijn bij een lage bloedsuiker. Het hebben van ‘verkeerde’ waardes kunnen een gevoel van falen oproepen of frustratie, maar je kan het zelfs verder trekken. Uit onderzoek is gebleken dat mensen met hogere Hba1c waardes, meer kans hebben op depressies zelfs. Het onderzoek schrijft dat symptomen als depressieve stemming, slaapproblemen, eetlust problemen en suïcidale gedachten significant vaker voorkomen bij mensen met hoge Hba1C waardes.

Maar liefst tien tot dertig procent van alle mensen met diabetes krijgt te maken met psychische problemen, zegt ook Giesje Nefs promovenda Medische phychologie aan de Tilburg University. Dit is twee keer zo veel dan bij mensen zonder diabetes. Waarom dit is en of het met diabetes te maken of met chronisch ziek zijn in het algemeen, wordt door de wetenschap nog niet precies begrepen. Hierbij ontwikkelen mensen met een Type D persoonlijkheid sneller depressieve klachten. Dit zijn mensen die vaker negatieve emoties ervaren, maar deze tegelijk niet uiten, de ‘binnenvetters’. De zorgverleners zullen moeten erkennen dat emotionele problemen vaker voorkomen bij mensen met diabetes, ook de verschillen in individuele verschillen in persoonlijkheid en samen met de patiënt naar een passende oplossing kijken.

We willen je niet helemaal de put in praten natuurlijk, maar het is wel goed om je te beseffen dat je diabetes je stemming beïnvloed, ook om op tijd aan de bel te kunnen trekken. Erkennen van problemen is stap 1. Daarbij kan het goed onder controle houden van je diabetes dus voorkomen dat je in een depressie raakt, maar helaas kan het niet slagen hierin juist voor overspannenheid zorgen.

Diabetes burn-out

Bij de diagnose diabetes type 1 komt er een hoop op je af en kan je soms het gevoel hebben er geen grip op te hebben. Spuiten, prikken, koolhydraten tellen, hypo’s, hypers en continu rekenen kan zorgen voor stress en spanning. Wanneer je niet meer lukt om met de spanning om te gaan of iets aan de situatie te veranderen kan je overbelast raken. Sommige mensen maken zich veel zorgen over hun ziekte en over de complicaties die het met zich mee kan brengen. Dit noemt men de diabetes burn-out; je bent het overzicht kwijt, je kunt het niet meer aan en je kan allerlei klachten ontwikkelen, zoals:

• piekeren, prikkelbaar, gespannenheid, slecht slapen, neerslachtig en gemakkelijk huilen
• moe en lusteloosheid, moeite met nadenken en concentreren
• het gevoel hebben het niet meer aan te kunnen, opzien tegen kleine dingen duizeligheid, hoofdpijn, pijn op de borst, hartkloppingen of maagklachten

Als je vermoedt dat je overspannen bent door je diabetes, of denkt het allemaal even niet meer aan te kunnen, is het goed om dit aan te geven bij je internist of diabetesverpleegkundige. In verschillende ziekenhuizen zijn therapeuten of programma’s die speciaal gericht zijn op het omgaan met de druk die diabetes met zich mee kan brengen. Vraag dit na bij je behandelaar. Mocht het ziekenhuis dit niet kunnen bieden, zou je onderstaande opties kunnen overwegen.

Er is hulp …

Behandelaren zich vaak richten op de medische kant en weten niet goed wat ze met emotionele problemen aan moeten. Daarbij willen patiënten vaak niet praten over hun problemen, omdat het nog iets extra’s is bovenop de diabetes. Ook voelen ze zich niet altijd door reguliere behandelaren begrepen.

Het VU medisch centrum heeft daarom onder leiding van dr. Snoek de polikliniek Diabetes Mentaal geopend. Een afdeling speciaal gericht op mensen met diabetes type 1 en type 2 in combinatie met psychische klachten, zoals depressie, angststoornissen, eetstoornissen en diabetes-burnout, maar ook voor minder ernstige klachten. Voor meer informatie kan je de website bezoeken: http://www.vumc.nl/afdelingen/diabetes-mentaal/

Praten, praten, praten.

Natuurlijk is het helemaal niet erg om af en toe boos of gefrustreerd te zijn door je diabetes, heel normaal zelfs. Diabetes eist een hoop van je en misschien eis je zelf wel eens te veel. Wel is het advies van de professionals om er altijd over te praten. Dit kan op kleine schaal bijvoorbeeld met vrienden, familie of op een forum, maar dit kan ook in onze Facebook groep. Leden van 18+ met diabetes type 1 delen hun vragen, stellingen en frustraties met elkaar. Via deze link kan je je aanmelden. Ook mag je ons een mail sturen naar info@eendiabetes.nl. Misschien kunnen wij met je meedenken …

Denk je echter dieper in de put te zitten en zie je de diabetes helemaal niet meer zitten, bespreek dit dan altijd met je behandelaar en kijk samen naar welke opties je hebt. Diabetes heb je alleen, maar je hoeft het natuurlijk niet allemaal alleen op te lossen!

Bronnen: ‘Diabetes and emotional distress: the need for a personalized approach’, Giesje Nefs