Type 1 diabetes in Nederland is een makkie

Type 1 diabetes is een complexe ziekte. Het managen van je leven met type 1 is een hele opgave en levert voor veel patiënten flinke kopzorgen op. En toch hebben wij het makkelijk in Nederland. In Afrika is type 1 diabetes vrijwel altijd binnen een aantal jaar dodelijk en stel je eens voor dat je in een oorlogsgebied als Syrië leeft… Aan insuline is daar amper te komen. In 1999 zag Australiër Ron Raab dat ook en hij richtte Insulin for Life op. Deze organisatie zet zich in om ongebruikte insuline en/of diabeteshulpmiddelen daar af te leveren waar het hard nodig is. Een aantal jaar later werd er ook een Nederlandse afdeling opgericht door diabetesverpleegkundige Nynke Landman. Hoewel de website van Insulin for Life Nederland misschien anders doet vermoeden, is de organisatie springlevend! Ik zocht Nynke op in het mooie Friesland.

Hoe ben je op het idee gekomen om Insulin for Life op te richten in Nederland?
‘Er heeft in 2008 een artikel gestaan in Bloedsuiker over Insulin for Life. Ik volgde toen de tropenopleiding (Health Community) in Leiden. Omdat ik altijd wel interesse heb gehad voor werken in buitenland, trok dit artikel direct mijn aandacht. Ik heb een mail gestuurd naar Ron Raab de oprichter van Insulin for Life. Via Skype hebben we toen nog een paar keer contact gehad. Zo is het allemaal ontstaan.

In het begin is er aardig wat publiciteit geweest. Ik heb een paar keer met een stand bij symposiums gestaan, lezingen gehouden bij verschillende verenigingen en er heeft een artikel in Diabc gestaan (DVN Ledenmagazine red.). Ook ben ikzelf drie keer in Sierra Leone geweest om kennis over te dragen. En daar is toen ook een artikel over geschreven. Zelf heb ik samen met collega diabetesverpleegkundigen een fietstocht gemaakt naar Berlijn en Barcelona ook om aandacht voor Insulin for Life te krijgen.’

In welke landen ben je de afgelopen jaren geweest en wat heb je daar meegemaakt en gezien?
‘Ik ben drie keer in Sierra Leone geweest. Het eerste jaar twee maanden, het tweede jaar zes weken en het laatste jaar vier weken. Ik woonde daar op het terrein van het ziekenhuis. Je ziet daar vooral kinderen met type 1 diabetes. Het plaatsje waar ik heb gezeten Panguma, had het geluk dat daar een tropenarts zat die bekend was met diabetes, Hennie Zonderland. Hij is familie van Epke Zonderland! Hennie heeft veel kennis gedeeld met de verpleegkundigen daar. Hij draagt zorg over alle mensen in de directe omgeving van Panguma. Omdat ik er nu drie keer ben geweest heeft het de kans gekregen dat het balletje is gaan rollen. Er is nu ook een poli in Makeni en Yele.’

‘Het eerste jaar heb ik een jongetje onder mijn hoede gehad, Tom van negen jaar. Helaas was Tom er niet meer het jaar erop… Toen zag ik Fatmata een meisje van 14 en helaas al blind door diabetes. Als je type 1 diabetes hebt in Afrika, dan heb je geen meter. Je komt één keer in de maand naar het ziekenhuis. Die dag wordt je glucose geprikt en met die ene prik wordt bepaald hoeveel insuline je meekrijgt voor één maand. Je krijgt één naaldje mee. De insuline wordt in het pot bewaard onder de grond of in een palmboom. Palmbomen zijn namelijk koud van binnen’.

‘Ik heb zelfs gezien dat een jonge jongen van 22 jaar pas naar twee maanden weer op de poli kwam. Hij had geen geld voor de honda. Honda is een motor en dé manier hoe de mensen zich zelf vervoeren wanneer ze zelf geen vervoer hebben. Bijna alles gaat op de motor; de motors zijn de taxi’s. Deze jongen was zo uitgemergeld, verschrikkelijk. Dat heeft diepe indruk op me gemaakt. Ja, en het overlijden van Tom natuurlijk. Hij is nooit meer naar de poli gekomen. De kinderen worden daar verstoten als het gezin er niet op kan passen en er geen geld is om medicijnen te kopen. Daarom is Insulin for Life zo belangrijk voor dit gedeelte van Afrika.’

Welke materialen stuur je naar het buitenland en hoe kom je daaraan?
‘We zamelen insuline in. Insuline van mensen met diabetes die overgaan op andere insuline, die overstappen van pensysteem naar pomptherapie, vrouwen met zwangerschapsdiabetes die na de bevalling weer kunnen stoppen met insuline en wanneer mensen komen te overlijden.’

‘Praktijkondersteuners, diabetesverpleegkundigen en iedereen die op de hoogte is van Insulin for Life mag het opsturen naar mij. Je mag het ook afgeven bij je diabetesverpleegkundige. Men mag mij een mail sturen dat men een voorraad heeft. Mediq Direct doet heel veel logistiek werk voor Insulin for Life. Mediq komt door heel Nederland in alle ziekenhuizen, dus dat is natuurlijk geweldig.’

Hoe zien jouw werkzaamheden voor Insulin for Life er uit?
‘Wanneer ik de spullen krijg, ga ik het sorteren en inboeken. Ik zorg ervoor dat het gekoeld blijft totdat het wordt verzonden. Ik geef de insuline mee aan mensen die afreizen naar Afrika, tropenartsen en hun families bijvoorbeeld. Zij bezoeken de ziekenhuizen in Afrika en die vraag ik of ze insuline willen mee nemen. Ik heb een protocol van Insulin for Life Global. Dit protocol is gemaakt door een jurist die aangesloten is bij Insulin for Life. De insuline gaat in de bagage mee en vanaf dan wordt het niet meer koel bewaard. Maar insuline kan 5 maanden buiten de koelkast gewoon worden gebruikt. De richtlijnen in Nederland zijn anders, maar als je het niet opstuurt gaan de kinderen dood. Nu hebben ze nog een kans om te overleven.’

Wat is je droom met Insulin for Life?
‘Mijn droom is dat Insulin for Life in heel Nederland bekend is en dat het legaal wordt bij de apotheken om insuline in te zamelen. Apotheken mogen nu niet mee doen. Ik zou graag zien dat al mijn collega diabetesverpleegkundigen in heel Europa mee doen. Als ik zie wat ik allemaal verzamel en binnen krijg! Hier kunnen we echt mensenlevens mee redden. Er zijn nog steeds een heleboel mensen, ook in Nederland, die niet beseffen wat diabetes in houdt.’

Stichting ééndiabetes voelt zich zeer begaan met de doelstelling van Insulin for Life en zal de komende tijd dan ook meer verhalen brengen over het belangrijke werk wat geleverd wordt in verschillende ontwikkelingslanden en/of oorlogsgebieden. Maar ook jij kan op verschillende manieren helpen!

• Heb je bijvoorbeeld ongebruikte insuline, glucosestrips, naalden en/of lancetten? Stuur een mail naar insulinforlife.nl@gmail.com of naar ons info@eendiabetes.nl. Dan kunnen we kijken wat we met die spullen kunnen. Vind je het niet erg om 6,95 euro te betalen voor verzending? Stuur de materialen dan direct op naar Insulin for Life, t.a.v. Nynke Landman, Sylspaed 5, 8618 NW Oosthem.
• Geld doneren kan ook! Dat kan naar Insulin for Life Nederland, NL75SNSB0939997290 te Sneek.
• Of help direct als persoon! Er is nog veel werk te doen voor Insulin for Life en daar kan Nynke veel hulp bij gebruiken. Kan je dus ongebruikte insuline ophalen of opslaan? Laat het weten! Kan je vervolgens van deze diabetes accessoires pakketjes maken, zodat ze opgestuurd kunnen worden? Stuur een mail naar Nynke! Heb je goede ideeën om Insulin for Life Nederland groter te maken en daarmee veel mensen die het zwaar hebben helpen? Kom helpen!

Alle hulp is welkom, alvast bedankt! Houd onze website in de gaten de komende tijd voor meer updates over Insulin for Life. Meer informatie via www.insulinforlife.org en www.insulinforlife.nl