Maak diabetes niet tot een probleem! – Interview Hella Heijblom

‘Tijdens mijn studie pedagogiek liep ik stage op een school, en hoorde ik twee begeleiders praten over de ‘diabetesleerlingen’. Ze maakten zich zorgen over hen en wilden een prikkamer inrichten. Ik draaide me om en zei:
‘ik heb ook diabetes, maar ik zou dat helemaal niet willen. Hebben jullie het de leerlingen gevraagd?’ Zo creëerde Hella Heijblom haar eigen baan: als diabetesbegeleider helpt ze leerlingen, scholen en ouders om passende oplossingen te vinden voor leerlingen met type 1 diabetes.
‘Mijn doel is om de persoon met type 1 diabetes sterker te maken. Het besef dat diabetes per persoon verschilt, en dat er dus maatwerk geleverd moet worden, ontbreekt vaak op scholen. Het feit dat iedereen anders is, daar is te weinig aandacht voor. Ik wil dat mensen het individu zien in plaats van de medische achtergrond. Voor mij is het belangrijk om het positieve te benadrukken, te zien wie de jongere echt is, en hen zelf met antwoorden te laten komen. Zo ontwikkelen ze hun eigen krachten, en kunnen ze ook op een goede manier de hulp vragen waar zíj behoefte aan hebben. Daarom is het essentieel om de omgeving erbij te betrekken. Het gaat in de begeleiding trouwens lang niet altijd over diabetes. Het is fijn dat er iemand is die zelf diabetes heeft en dat snapt, maar die je competenties aanleert die verder gaan dan dat.’
Bevestiging
Iedere leerling die Hella tegenkomt, zoekt aandacht en bevestiging. Niet zo gek, want iedere keer dat jij in het ziekenhuis komt, worden je prestaties ‘beoordeeld’ aan de hand van je HbA1c, en krijg je de bevestiging of je het goed of juist fout gedaan hebt. Maar hoe gaat het eigenlijk met jóu? Wie ben jij, en wat heb jij nodig? Dat stuk mist Hella in de medische wereld, en daarin voorziet ze door te luisteren, jongeren echt te zien, maar ook haar eigen ervaringen met type 1 diabetes in te zetten. ‘Vaak zijn mensen met diabetes zichzelf aan het vergelijken met anderen. Ik doe het zelf ook. Maar waarom eigenlijk? Waarom is het zo belangrijk wat anderen vinden? Iedereen reageert anders, iedereen pakt het anders aan en iedereen doet het voor zichzelf. De vraag ‘waarom vind ik het zo belangrijk wat die ander vindt?’, is veel interessanter.’
Verantwoordelijkheid
Zelf heeft Hella nooit heel veel problemen gehad met haar diabetes. Het was er gewoon, al gaat het bij haar natuurlijk ook met ups en downs… Het in een 9-5 werkritme zitten, zorgde bijvoorbeeld voor ontregeling. Dan komt Hella’s verantwoordelijkheidsgevoel om de hoek zetten, ontwikkeld door haar type 1 en versterkt door haar opleiding en stages, waar ze ook al snel veel dingen zelf mocht aanpakken. ‘Ik ben verantwoordelijk voor de stappen die ik zet. Als ik te hoog zit, moet ik daar iets aan doen. Als ik na het eten iets actiefs ga doen, moet ik daar rekening mee houden in wat ik eet of spuit. Of een beslissing goed of fout uitpakt, dat valt niet te voorzien, en daar moet je je dus ook niet schuldig over voelen. Dat probeer ik ook de leerlingen mee te geven. Ja, je hebt een verantwoordelijkheid, maar je kunt niet helemaal bepalen hoe je lichaam reageert. Bevestiging is prima, maar dan op wat iemand doet en wie hij is, niet op het resultaat’.
Diabetes als werk
Op de vraag wat diabetes Hella gebracht heeft, kijkt ze me een beetje verbaasd aan. ‘Dit, alles wat ik nu doe! Het heeft me een bijzondere en belangrijke rol opgeleverd, waar ik een neutrale factor ben, maar tegelijkertijd een voorbeeldfunctie heb. Ik breng de rust terug in vaak hectische situaties. Er komt gelukkig steeds meer aandacht voor type 1 diabetes op scholen, en er wordt beter naar de jongere gekeken. Het is mooi dat ik daar een bijdrage aan lever. Eigenlijk doe ik wat ik het liefste doe: lekker kletsen, maar wel altijd met een doel voor ogen. Ik weet wat ik wil bereiken met een leerling, dus ik praat, maar ondertussen stuur ik ook al een beetje. Dat is toch het allerleukste wat er is?!?’
Tips
Hella’s advies is helder: ‘wees eerlijk en open. Benoem wat je ziet en wat je denkt, en zeg het gewoon. Je mag best toegeven dat type 1 diabetes af en toe best lastig is. Maar kijk ook eens naar boven, kijk eens om je heen en kijk anders naar bekende dingen. Door met anderen om te gaan en creatief te zijn, kom je zelf ook weer op nieuwe ideeën, dus sta daarvoor open. En vooral: maak diabetes niet tot een probleem. Je kunt zorgeloos leven en alles doen wat je wilt, maar je hebt wel de verantwoordelijkheid voor je diabetes. Die twee kunnen best naast elkaar bestaan.’
Bekijk www.diabetesbegeleiding.nl voor meer informatie over Hella’s werkzaamheden!