Gluten en glutenvrij eten – iets voor jou?

“Nouja, ik eet niet volledig glutenvrij. Ik heb namelijk geen intolerantie. Ik eet voornamelijk koolhydraat-arm, waardoor je dus ook direct gluten-arm eet.” Aldus Kim Feenstra in een artikel op Lindanieuws. Laten we voorop stellen dat dit regelrechte onzin is: koolhydraatarm is niet hetzelfde als glutenarm. Ja, in veel producten met koolhydraten zitten ook gluten, maar er zijn genoeg producten mèt koolhydraten en zonder gluten. En ook genoeg producten met gluten en zonder koolhydraten.

Wat zijn gluten? Gluten is een eiwit dat van nature voorkomt in tarwe. Alle producten die met tarwe zijn gemaakt bevatten daarom automatisch gluten, zoals haver, tarwe, rogge, couscous, bloem, alles in paneermeel en bloem,  bier, allerlei sauzen en heel veel kant en klaar producten. De kans op gluten is ook groter bij bijvoorbeeld bewerkt vlees, in toetjes, ‘dry roasted’ noten, peulvruchten in saus et cetera. Gluten zijn overal.

Waarom zou je glutenvrij eten? Glutenvrij eten is op dit moment een trend – gluten zouden slecht voor je zijn. Dat is niet waar. Gluten zijn een eiwit en worden, net als eiwitten uit vlees of eieren, gewoon door je lichaam verwerkt. Gluten zijn wél slecht voor je als je een glutenintolerantie hebt: coeliakie. Bij coeliakie (een chronische auto-immuunziekte) is er sprake van een ontstekingsreactie in de dunne darm als gevolg van de inname van gluten. Doordat het slijmvlies beschadigt werkt de dunne darm minder goed en worden belangrijke voedingsstoffen minder goed opgenomen. Bij het eten van gluten krijgt iemand met coeliakie voornamelijk buikklachten, die in duur en ernst verschillen per persoon en per situatie.

Hoe eet je glutenvrij? Dat is niet zo simpel als naar het glutenvrije schap van de AH lopen en dat leegkopen. Zelfs het kleinste beetje gluten kan ernstige gevolgen hebben voor iemand met coeliakie. Dat betekent dat je geen glutenvrije producten kunt bereiden op een plank of in een pan waar ook producten met gluten zijn bereid. Je moet aparte planken, broodroosters, bakvormen en bijvoorbeeld tosti apparaten gebruiken. Dit maakt ook uit eten gaan erg ingewikkeld. Gelukkig zijn er steeds meer producten, recepten en websites die zich richten op glutenvrij eten waardoor het steeds makkelijker wordt om glutenvrije producten te kopen en te eten. De bereiding is dan nog het enige obstakel.

Waarom dit artikel? Onderzoek uit 2014 van prof. dr. Bart Roep en dr. Menno van Lummel (LUMC) heeft aangetoond dat mensen met Type 1 Diabetes meer kans hebben op coeliakie. Als je bang bent dat je coeliakie hebt kun je dit aangeven bij je internist of huisarts zodat zij je kunnen doorverwijzen naar een MDL arts waar gecontroleerd zal worden op antistoffen.

Bronnen:
https://www.glutenvrij.nl/
https://www.jdrf.nl/relatie-tussen-type-1-diabetes-en-coeliakie-aangetoond/
http://www.voedingscentrum.nl/
http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/coeliakie