Mijn zwangerschap met type 1 diabetes – Column Christine

Wanneer je een zwangerschapswens hebt, is dit voor ieder stel een spannende periode. Als vrouw spelen er vaak verschillende vragen door je hoofd: Ben ik er wel klaar voor? Zal ik een geschikte moeder zijn?

Wat als het niet direct lukt? Vragen waar iedere vrouw weleens over nadenkt.

Als vrouw met type 1 diabetes komen er naast deze `standaard´ vragen een aantal extra vragen bij: heb ik mijn diabetes momenteel goed genoeg onder controle voor een gezonde zwangerschap? In hoeverre kunnen hypo´s en hypers kwaad voor het ongeboren kindje? Is er een verhoogde kans dat mijn kind ook type 1 diabetes krijgt? En wat voor effect heeft een zwangerschap op mijn eigen gezondheid?

Dit zijn terechte zorgen, waardoor het zeker niet onverstandig is (streng aangeraden!) om een zwangerschapswens allereerst te bespreken met je behandelend arts alvorens je hieraan begint.  Al deze vragen kun je vervolgens ook met je diabetesteam bespreken. Er wordt geadviseerd al ruim voor de zwangerschap je suikerwaarden goed onder controle te hebben, zeker de eerste maanden van de zwangerschap is dit van groot belang: in deze maanden ontstaan de organen van het ongeboren kindje en te hoge suikerwaarden kunnen zorgen voor afwijkingen.

Mijn zwangerschapswens bespreken met de endocrinoloog

Vorig jaar zomer ben ik getrouwd, ik had mijn masteropleiding afgerond en een vaste baan, was 29 jaar oud en had mijn suikerwaarden goed onder controle. Qua privéomstandigheden dus niet veel redenen om een zwangerschap nog langer uit te stellen.

Ik ben mijn zwangerschapswens dan ook gaan bespreken met mijn endocrinoloog. Aangezien ik voor 2 maanden ging rondreizen door Marokko na mijn huwelijk, heeft mijn endocrinoloog mij toen (ondanks een perfect HbA1c) afgeraden om zwanger te raken. Dit omdat de voeding in Marokko vaak toch een stuk zoeter is in vergelijking met het eten hier, en hij graag wilde zien wat het effect van 2 maanden Marokkaanse voeding zou hebben op mijn HbA1c.  Zeker omdat het juist heel belangrijk is om ook de maanden voorafgaand aan de zwangerschap een goede controle te hebben over de bloedsuikerwaarden.

Toen ik in november terugkwam bij de endocrinoloog vertelde hij mij dat de rondreis door Marokko geen negatief effect had gehad op mijn HbA1c-waarde (= 6.5%) en er daarom geen reden meer was om een zwangerschap nog langer uit te stellen. Ik ben woonachtig in Antwerpen (België) en hier wordt een HbA1c van tussen de 6 en 7 % (tussen de 42 en 53 mmol/mol) nagestreefd. Mijn arts wenste mij vervolgens veel succes toe, maar voegde er wel aan toe dat hij samen met mijn partner, de eerste persoon wilde zijn die moest weten wanneer het gelukt zou zijn… dit omdat vanaf dan een strikte diabetes controle in gang gezet moest gaan worden.

En dan ben je opeens… zwanger!

Afgelopen maart was het zover, ik had een positieve zwangerschapstest. Dit was toch opeens schrikken! “Ojee, we krijgen een kindje, worden ouders, en wat is het nu opeens `echt´!” Dezelfde dag nog heb ik mijn diabetesverpleegkundige dit nieuws doorgemaild en gevraagd voor een afspraak bij de endocrinoloog. Ik kreeg bericht terug dat het verstandig was mijn bloedwaarden opnieuw te laten checken, een afspraak in te plannen bij de diëtiste en een week later mocht ik op consultatie komen bij de endocrinoloog.

De start van de strikte diabetes controle 

Tijdens mijn consultatie vertelde de endocrinoloog mij dat het vanaf nu heel belangrijk was om zeer regelmatig mijn bloedsuikerwaarden te meten: vóór het ontbijt, na het ontbijt, vóór de lunch, na de lunch, vóór het diner, na het diner, vóór het slapengaan en op momenten dat je denkt een extra check nodig te hebben. Aanbevolen werd toch om zo´n 9x per dag te meten. Ik kreeg een dagboek mee waarin ik deze waarden gedurende de gehele zwangerschap moest gaan noteren en de arts zou mij 2x per week opbellen om alle waarden door te nemen en vervolgens mijn insulinebehoefte hierop af te stemmen. Hij vertelde dat iedere fase van de zwangerschap een bepaald effect heeft op de insulinebehoefte. Vanaf 24 weken zwangerschap daalt de insulinegevoeligheid waardoor de dosis verhoogd moet worden en deze behoefte neemt toe naarmate de zwangerschap verder vordert.

De tweede afspraak die gepland stond was bij de diëtiste. Persoonlijk vond ik dit het meest verschrikkelijke van de gehele diabetescontrole.  De diëtiste was erg vriendelijk en deed haar werk zeer correct, maar de opdracht die ik kreeg… ! Er werd mij gevraagd om gedurende een week van alles wat ik at en dronk een foto te maken en hierbij te noteren hoeveel eenheden insuline ik had gespoten en wat mijn suikerwaarden waren. Ik heb deze opdracht de eerste week braaf uitgevoerd. Op mijn werk werd ik weleens raar aangekeken als ik een foto maakte van mijn lunch of van de middagsnack, maar ik verzon dan maar dat ik mijn bloedsuikers niet zo goed onder controle had en de diëtiste mij even streng wilde aanpakken op mijn eetgewoonten! (Een suikerleugentje om eigen bestwil noem ik dat.)

“De volgende dag zou de allereerste echo gemaakt worden en dan zou tevens onderzocht worden of alles goed was met het kindje, spannend!”

Na een week moest ik opnieuw terugkomen bij de diëtiste en werden mijn foto´s grondig bekeken: “Misschien is het beter als je die Bounty als snack vervangt voor een granenkoek of een stuk appel en eet ´s avonds maar geen stokbrood meer bij de maaltijd… Zorg ervoor dat je bord voor de helft uit groente bestaat en niet meer dan 3 maaltijden per dag! “ Oké… ik begrijp heel goed dat gezond eten erg belangrijk is, maar als zwangere vrouw heb je af en toe ook gewoon zin in iets lekkers, en dat is (in mijn geval) toch vaak iets lekker zoets en geen `saaie´ granenkoek. Ik zelf heb natuurlijk wel geprobeerd zo gezond mogelijk te eten, maar heb niet al het lekkers aan de kant laten staan. Wanneer ik een lekkere snack had genomen zorgde ik ervoor dat ik mijn suikerwaarde vaker controleerde, extra eenheden insuline toediende en snel corrigeerde bij een verhoogde suikerwaarde. Op deze manier heb ik ervoor kunnen zorgen dat mijn HbA1c de gehele zwangerschap goed onder controle was, waarbij deze zelfs in de laatste maanden onder de 6% (42 mmol/mol) uitkwam.

Ziekenhuisopname…

In april werd ik ziek. Of het nu door de zwangerschap kwam of door een buikgriep, ik kon niets van voeding meer binnenhouden. Ik voelde mij zo slap als een vaatdoek en mijn bloedsuikers waren zo laag dat ik deze constant omhoog probeerde te krijgen met slokjes limonade.

Na twee dagen voelde ik mij zo beroerd en aangezien mijn glucosemeter al een paar keer had aangegeven dat ik `onmeetbaar´ lage suikerwaarden had, heb ik contact opgenomen met het ziekenhuis. Ik mocht direct komen en zou worden opgenomen voor een glucose infuus en observatie. Ondanks dat een ziekenhuisopname nooit leuk is, voelde het voor mij de beste plek waar ik op dat moment kon zijn. Ik kon eindelijk rusten en hoefde mij geen zorgen te maken over mijn bloedsuikerwaarden aangezien ik toch aan het glucose infuus lag. De volgende dag zou de allereerste echo gemaakt worden en dan zou tevens onderzocht worden of alles goed was met het kindje, spannend!

De eerste echo / hoog risico zwangerschap

Na 9 weken zwangerschap vond de allereerste echo plaats. Een heel bijzonder moment, ondanks dat ik mij toch niet helemaal lekker voelde, maar er voor het zicht vrijwel nog niets aan mijn lichaam is veranderd, zag ik opeens op het scherm een mini-mensje verschijnen! En niet alleen dat, ik hoorde ook een hartje kloppen… wauw, wat bijzonder!

De gynaecoloog gaf aan dat alles er goed uit zag en vertelde dat het hebben van type 1 diabetes een hoog risico zwangerschap is, waardoor hij mij frequenter wilde controleren dan bij een reguliere zwangerschap.  Daarbij zou de bevalling sowieso in het ziekenhuis moeten gaan plaatsvinden onder begeleiding van een gynaecoloog. In het ziekenhuis waar ik word gecontroleerd zal de bevalling 1 tot 2 weken voor de uitgerekende datum worden ingeleid bij vrouwen met type 1 diabetes. Als reden hiervoor werd gegeven dat diabetes kan zorgen voor een versuikerde placenta en dit kan leiden tot het spontaan overlijden van de gezonde baby in de laatste zwangerschapsweek. Ook kunnen verhoogde suikerwaarden leiden tot een grotere baby, wat een normale bevalling met 40 weken moeilijker maakt.

Ondanks het feit dat mijn suikers de gehele zwangerschap goed onder controle zijn geweest, wil men niet het risico nemen om de volledige zwangerschap uit te dragen tot wanneer het kindje zich vanzelf aankondigt! Ik zelf heb deze beslissing nooit vervelend gevonden, eigenlijk vind ik het wel praktisch. Ik kon hierdoor op mijn werk goed bespreekbaar maken tot wanneer ik wenste te werken en daarbij weet mijn familie op tijd wanneer zij een weekendje Antwerpen kunnen gaan boeken!

De zwangerschap zelf

Inmiddels zit ik in mijn 36e zwangerschapsweek en breekt deze week officieel mijn verlof aan. Afgezien van het feit dat ik mij aan het begin niet altijd zo lekker heb gevoeld, heb ik mij vanaf maand 3 tot maand 8 nog goed kunnen amuseren!

Ik ben fulltime blijven werken, had weinig klachten en ben in de zomer nog heerlijk op vakantie geweest. Vanaf maand 8 begon de buik wel in de weg te zitten, maar dit is iets waar iedere zwangere vrouw mee te maken heeft! Mijn suikerwaarden heb ik goed onder controle kunnen houden door zeer frequent te meten en afwijkende waarden te bespreken met mijn endocrinoloog of diabetesverpleegkundige: mijn insuline dosis is gedurende de zwangerschap verdriedubbeld. Ik meet de hele dag (en nacht) door en corrigeer indien nodig. Ik sla nooit een maaltijd over en zet alles opzij als ik voel dat ik een hypo heb: mijn gezondheid en de gezondheid van de baby gaan voor, de rest kan ook wel even 10 minuutjes wachten.

“Ondanks dat ik nog niet zo lang bij mijn bedrijf werkzaam ben, reageerde mijn toenmalige baas ontzettend positief.”

 

Zwangerschap, diabetes en werken..

Ik ben van mening dat het sowieso belangrijk is dat je collega´s op het werk op de hoogte zijn van het feit dat je type 1 diabetes hebt. Je hoeft hier geen drama van te maken, maar het is wel handig dat je collega´s weten waarom jij opeens tijdens een vergadering begint te eten maar ook dat zij weten wat te doen mocht het wel een keer mis gaan.

Aangezien een zwangerschap effect heeft op mijn insulinebehoefte en het nodig was dat ik vaker afwezig ben van het werk voor extra ziekenhuiscontroles, heb ik mijn zwangerschap zo snel mogelijk besproken met mijn baas. Ondanks dat ik nog niet zo lang bij mijn bedrijf werkzaam ben, reageerde mijn toenmalige baas ontzettend positief. Hij was oprecht blij voor me en gaf aan dat hij er alles aan zou doen om ervoor te zorgen dat ik mijn zwangerschap goed kon doorlopen in combinatie met het werk. Een last van mijn schouders, want ik zag erg op tegen dit gesprek! Dit wetende heeft er mede voor gezorgd dat ik zo lang ben blijven doorwerken. Ik voelde mij niet gedwongen, maar gesteund en heb met veel plezier tot aan mijn 36e week fulltime gewerkt en al mijn zwangerschapscontroles in het ziekenhuis probleemloos kunnen doorlopen.

En nu aftellen..

En nu na een stuk of 2.500 vingerprikjes, 13 afspraken bij de gynaecoloog, 4 bij de diëtiste, een vijftal bij de huisarts, meerdere bloedafnames, 4 CTG´s, 1 ziekenhuisopname, tientallen telefoontjes, afspraken, mailtjes met de endocrinoloog en diabetesverpleegkundige later, is het aftellen naar de geboorte van onze sugarbaby dan toch eindelijk begonnen…!